Ποια είναι τα αναπτυξιακά ορόσημα μέχρι το νηπιαγωγείο; Η ειδικός απαντά!

Το κάθε παιδί αναπτύσσεται και μαθαίνει με τον δικό του μοναδικό ρυθμό και τρόπο. Τα αναπτυξιακά ορόσημα, το σύνολο των δεξιοτήτων και των συμπεριφορών των παιδιών δηλαδή, μπορούν να μας δώσουν μια γενική ιδέα για τις αλλαγές που μπορεί να περιμένει ο γονέας ανά ηλικία, χωρίς να σημαίνει όμως ότι οι μικρές αποκλίσεις από αυτά είναι ανησυχητικές. Παρακάτω χωρίζουμε ανά έτος τα στάδια ανάπτυξης και βλέπουμε την πορεία και την εξέλιξη των δεξιοτήτων του παιδιού μέχρι το νηπιαγωγείο.

1-2 ετών

Επικοινωνία και έκφραση

• Καταλαβαίνει το ναι / όχι
• Ανταποκρίνεται στο όνομά του
• Μιμείται περισσότερους ήχους
• Το «βάβισμα» (π.χ. βα-βα, μπα) μετατρέπεται σιγά σιγά σε ομιλία
• Παράγει τις πρώτες λέξεις
• Χρησιμοποιεί κυρίως ουσιαστικά
• Καταλαβαίνει τις απλές εντολές π.χ. δώσε μου
• Χρησιμοποιεί χειρονομίες και ομιλία μαζί
• Ζητά τα περισσότερα αντικείμενα που επιθυμεί
• Απαντά στην ερώτηση “τι είναι αυτό;”
• Ονομάζει μέρη του σώματος
• Ονομάζει κάποια οικεία αντικείμενα
• Ακούει ιστορίες και διασκεδάζει

Λεπτή και αδρή κινητικότητα

• Δείχνει με τον δείκτη
• Πίνει από ποτήρι κρατώντας το από το χερούλι
• Κάνει πύργο με 2-3 κύβους
• Προσπαθεί να γυρίσει πολλές σελίδες μαζί σε ένα βιβλίο
• Αδειάζει ένα κουτί αναποδογυρίζοντάς το
• Βάζει και βγάζει αντικείμενα σε κουτί
• Ρίχνει τη μπάλα
• Τραβάει από σκοινί ένα παιχνίδι πχ. ένα αμαξάκι
• Περπατάει μόνο του και τρέχει
• Κάνει βήματα προς τα πίσω
• Μπορεί να περπατάει κρατώντας ένα παιχνίδι στα χέρια του
• Σκαρφαλώνει πάνω-κάτω σε έπιπλα
• Ανεβοκατεβαίνει την σκάλα με βοήθεια

---

2-3 ετών

Επικοινωνία και Έκφραση

• Η ομιλία του είναι περισσότερο κατανοητή από τρίτα πρόσωπα
• Παράγει 50-250 λέξεις ή περισσότερες (ραγδαία ανάπτυξη αυτήν την περίοδο)
• Καταλαβαίνει 500-900 λέξεις
• Χρησιμοποιεί προτάσεις με 3-4 λέξεις (Υποκείμενο – Ρήμα – Αντικείμενο)
• Χρησιμοποιεί μερικά άρθρα, προθέσεις, αντωνυμίες
• Κάνει γραμματικά και συντακτικά λάθη
• Παραλείπει ή αντικαθιστά κάποια φωνήματα όταν μιλάει
• Κάνει ερωτήσεις χρησιμοποιώντας 1 ή 2 λέξεις
• Ζητά αντικείμενα με το όνομα τους
• Δείχνει εικόνες σε βιβλίο ονομάζοντάς τες
• Ονομάζει διάφορα μέρη του σώματος
• Εκφράζει την ανάγκη του να πάει τουαλέτα
• Απαντά σε απλές ερωτήσεις
• Διασκεδάζει με ιστορίες και τραγούδια
• Μιλάει δυνατά

Λεπτή και Αδρή Κινητικότητα

• Κάνει κάθετες, οριζόντιες γραμμές και κύκλο
• Γυρίζει τις σελίδες ενός βιβλίου μία προς μία
• Ανοίγει πόμολα και πόρτες
• Κρατάει με το χέρι του το χαρτί που ζωγραφίζει
• Αντιγράφει σταυρό, τετράγωνο, απλά σχέδια
• Σκύβει διατηρώντας την ισορροπία του
• Ανεβοκατεβαίνει σκαλιά χωρίς βοήθεια
• Κλωτσάει μπάλα
• Τρέχει άνετα συντονισμένα
• Κάνει ποδηλατάκι με βοηθητική ρόδα

---

3-4 ετών

Επικοινωνία και Έκφραση

• Η ομιλία του είναι αντιληπτή κατά 80%
• Παράγει 800 -1500 λέξεις
• Καταλαβαίνει 1200 – 2000 λέξεις
• Χρησιμοποιεί προτάσεις με 4-6 λέξεις
• Χρησιμοποιεί σωστά τον πληθυντικό αριθμό, αντωνυμίες, χρόνους ρημάτων
• Βελτιώνει τα συντακτικά και γραμματικά λάθη
• Ρωτά και απαντά σε απλές ερωτήσεις – ποιος, πού, τι, γιατί
• Συμμετέχει σε συζητήσεις
• Εκφράζει τα συναισθήματά του με ομιλία
• Ψιθυρίζει
• Ακολουθεί σύνθετες εντολές (2-3 μέρη)
• Καταλαβαίνει αντίθετες έννοιες
• Αντιλαμβάνεται τις έννοιες παρελθόν και μέλλον
• Καταλαβαίνει τη χρήση/λειτουργία των αντικειμένων

Λεπτή και Αδρή Κινητικότητα

• Ζωγραφίζει απλά σχέδια
• Ζωγραφίζει εντός ενός απλού σχήματος
• Ξεδιπλώνει καραμέλες
• Ξεβιδώνει βαζάκια και καπάκια
• Κόβει με ψαλίδι ασφαλείας χαρτί σε γραμμή, κύκλο, τετράγωνο
• Ισορροπεί στο ένα πόδι
• Κάνει πηδηματάκια

---

4-5 χρονών

Επικοινωνία και Έκφραση

• Παράγει 900 – 2000 λέξεις
• Καταλαβαίνει πάνω από 2800 λέξεις
• Παράγει σύμφωνα με 90% ακρίβεια
• Χρησιμοποιεί προτάσεις με 4 -8 λέξεις
• Χρησιμοποιεί σωστά γραμματικές προτάσεις
• Ακούει μια ιστορία και απαντά σε απλές ερωτήσεις
• Περιγράφει τη μέρα του στο σχολείο, στην παιδική χαρά
• Αναμεταδίδει ακριβώς μια ιστορία
• Καταλαβαίνει τους αριθμούς μέχρι το 3
• Μετράει μηχανικά ως το 10
• Καταλαβαίνει τις έννοιες του χώρου
• Ρωτά για τη σημασία των λέξεων

Λεπτή και Αδρή Κινητικότητα

• Ρίχνει την μπάλα πάνω από το κεφάλι του
• Κρατάει καλά το μολύβι
• Ζωγραφίζει άνθρωπο με 2-4 μέλη τουλάχιστον
• Αντιγράφει 10 περίπου βασικά κεφαλαία γράμματα
• Τρώει άνετα μόνο του με κουτάλι
• Χρησιμοποιεί ψαλίδι
• Χρησιμοποιεί το ποντίκι του υπολογιστή
• Χειρίζεται αρκετά καλά μαχαιροπήρουνα
• Κάνει κουτσό στο ένα πόδι
• Ανεβοκατεβαίνει άνετα την σκάλα χωρίς βοήθεια
• Κλωτσάει την μπάλα
• Πιάνει μπάλα που αναπηδάει
• Ισορροπεί σε ένα κουνιστό παιχνίδι
• Κάνει κούνια ή τούμπα

Ευχαριστούμε το ΛογοCare – Κέντρο Ειδικής Αγωγής, Χαριλάου Τρικούπη 85Α, Κηφισιά, www.logocare.gr