Με τη δύναμη της ενσυναίσθησης ή πώς να αντιμετωπίσεις τους φόβους του παιδιού σου

Ο τίτλος της μαμάς μου ανήκει εδώ και τρεισήμισι περίπου χρόνια, όμως τον τελευταίο από αυτά είναι αυτό που έχω αρχίσει να βαδίζω πιο ουσιαστικά στα μονοπάτια. Όταν η λεκτική επικοινωνία αρχίζει να σχηματίζεται ουσιαστικά, αρχίζεις να μπαίνεις στην διαδικασία εξερεύνησης ενός πραγματικά υπέροχου κόσμου, απλού και τόσο μπερδεμένου ταυτόχρονα.

Ο λόγος για το παιδικό μυαλό, το οποίο ως ενήλικες είναι δύσκολο να καταλάβουμε, όμως στις περισσότερες των περιπτώσεων αρκεί να σκεφτούμε με τον απλούστερο τρόπο και να διώξουμε τα στεγανά της λογικής που μας έχει ποτίσει η εμπειρία των χρόνων.

Αυτή την σκέψη άρχισα να την κάνω συχνά από τη στιγμή που ο Χάρης ξεκίνησε να μου περιγράφει εφιάλτες και φόβους του. Πριν τα 3 χρόνια του μάντευα τι μπορεί να τον τρομάζει από τα συμφραζόμενα και έτσι άρχισα να αναπτύσσω την πολυσυζητημένη ενσυναίσθηση. Γενικά, θα κατέτασσα τον εαυτό μου στους ανθρώπους που έχουν μία τάση προς την κατανόηση των συναισθημάτων των άλλων ανθρώπων.

Ωστόσο, ως μαμά τα πράγματα διαφέρουν. Στην φυσιολογική λειτουργία της ενσυναίσθησης αρχίζουν να κινούνται και τα γρανάζια της ανησυχίας, οι φόβοι μεταφέρονται και διογκώνονται, γεννούν καινούριους και η διαχείριση τελικά είναι περισσότερο πολύπλοκη απ’ όσο φαντάζεσαι στην αρχή.

Ενσυναίσθηση VS φόβοι: 1-0

Όταν λοιπόν, ο Χάρης μου είπε ξεκάθαρα την ώρα που ξάπλωσε να κοιμηθεί: «Μαμά, όταν κλείνω τα μάτια μου βλέπω κάτι που με φοβίζει». Φυσικά και συνέχισα την κουβέντα, ζητώντας του να μου περιγράψει τι φοβάται. Και με απλά λόγια μου περιέγραφε κάθε φορά τι ήταν. Ένας λύκος από το παραμύθι, κάτι που είδε στα παιδικά και δεν του άρεσε ή τα φαντάσματα (ξέρει ότι δεν υπάρχουν, δεν έχει δει ποτέ, απλά του τα έχει αναφέρει η μεγαλύτερη ξαδέρφη του) ήταν αυτά που φοβόταν πριν κοιμηθεί.

Και ναι, έπιασα τον εαυτό μου να θέλει να του πει ότι δεν υπάρχουν όλα αυτά και να μην φοβάται. Κρατήθηκα – ευτυχώς! – και θυμήθηκα τα λόγια της φίλης μου που μου είπε να ψεκάζουμε τους φόβους για να εξαφανιστούν.

Ξεκίνησα ζητώντας του να έρθει στην αγκαλιά μου και να κλείσει τα μάτια. Έβαλα τα χέρια μου απλά στο κεφάλι του και φύσηξα δυνατά. Του είπε ότι τους έδιωξα τους φόβους του και του ζήτησα να ξαπλώσει και πάλι, να κλείσει τα μάτια και να μου πει αν πέτυχει το κόλπο. «Πέτυχε μαμά!», μου είπε και τελείωσε εκεί το θέμα.

Την επόμενη φορά, με ένα τυχαίο spray που βρήκα στο σπίτι ψεκάσαμε όλες τις γωνίες στο δωμάτιο και κάτω από το κρεβάτι του για να τους διαλύσουμε τους φόβους και άλλη μία φτιάξαμε και το αντίδοτο. Τον παρότρυνα να κλείσει τα μάτια του και να σκεφτεί μία όμορφη εικόνα. Του πρότεινα τη θάλασσα που λατρεύει και τις καλοκαιρινές βουτιές. Με κλειστά μάτια μου έκανε την περιγραφή και χαμογελούσε.

Η απλή σκέψη προς την ενσυναίσθηση

Δεν είναι δύσκολα να τα κάνεις όλα τα παραπάνω. Το δύσκολο στην προκειμένη είναι να τα σκεφτείς την ώρα που θα χρειαστούν. Γιατί όπως ξέρουμε, η θεωρία από την πράξη απέχει και η πράξη είναι που τελικά έχει σημασία.  Ο δικός μου μηχανισμός εξαφάνισής των φόβων του παιδιού μου έχει ως εξής: Την ώρα εκείνη βάζω αμέσως τον εαυτό μου στη θέση εκείνου που φοβάται. Όλοι μας έχουμε ανεξήγητες φοβίες. Ακατανόητες για άλλους. Αλλά όλοι μας θέλουμε κάποιον να μας πει ότι είναι όλα εντάξει και να μας κάνει να μην αισθανθούμε απροστάτευτοι.

Αυτός ακριβώς ο μηχανισμός, η ανάγκη για συντροφιά στους παράλογους μεν, φόβους δε από κάποιον που εμπιστεύεσαι σε κάνει να νιώθεις ασφάλεια. Και αυτό είναι το safety zone για μικρούς και μεγάλους. Αυτό προσπαθώ να προσφέρω και στο γιο μου. Αυτό που χρειάζομαι κι εγώ τώρα από τον σύντροφό μου, τη φίλη μου αλλά και τη δική μου τη μαμά.

Είναι αυτός ένα μονοπάτι της ενσυναίσθησης; Νομίζω πώς ναι. Είναι και ένας ωραίος τρόπος να αναπτύξεις με το παιδί έναν ακόμα τρόπο ασφαλούς επικοινωνίας που με το πέρασμα του χρόνου μπορεί από λεκτική να γίνει σωματική και τέλος να περάσει στο στάδιο του απλού βλέμματος. Σε ανύποπτη στιγμή σκέφτομαι: «Μπες στα παπούτσια του Χριστίνα. Θα σε στενέψουν, θα σε δυσκολέψουν, αλλά θα τον καταλάβεις και θα μπορείς να περπατήσεις δίπλα του, έστω και ξυπόλυτη».

Διάβασε ακόμη: Παραμύθια: 9 (τουλάχιστον) λόγοι για να διαβάζεις καθημερινά στο παιδί σου